Business Model ที่ Startup ควรรู้ก่อนลงมือทำธุรกิจ
15 ม.ค. 2562

หัวใจสำคัญของ “Startup” อยู่ที่ “โมเดลธุรกิจ (business model)” หมายถึง รูปแบบวิธีการดำเนินกิจการของบริษัทในการสร้างรายได้ ซึ่ง Startup หลายคนมักเข้าใจผิดว่าการจะประสบความสำเร็จได้นั้น ต้องพึ่งเทคโนโลยีใหม่ๆ Function สวยๆ หรือความหลากหลายเท่านั้น จะว่าไปทฤษฎีนี้ก็ไม่ผิดแต่ก็ไม่ถูกเสมอไป สิ่งสำคัญที่ Startup ทุกคนต้องทำความเข้าใจ คือ “การลงมือสร้าง Startup คือ การทำธุรกิจอย่างเต็มรูปแบบ” ถึงแม้ Product จะดีแค่ไหนแต่ถ้าขาดรายได้ ทำไปแล้วไม่มีคนใช้ก็เท่ากับศูนย์...

ปกติแล้วในการจัดตั้งบริษัทเพื่อทำธุรกิจจะต้องมี Business Plan อย่างละเอียด เพื่อวิเคราะห์ธุรกิจและผลิตภัณฑ์ให้รอบด้านและเพื่อให้ธุรกิจบรรลุเป้าหมายสูงสุด นั่นคือ “ผลกำไร” ที่จะทำให้บริษัทไม่ขาดทุน สามารถอยู่รอด และประสบความสำเร็จได้ในที่สุดซึ่งหลายๆ Startup อาจหลงลืมไป แต่ถ้าจะให้เริ่มต้นเขียน Business Plan คงทำเอาหาวเป็นดาวเป็นเดือนแน่ๆ

วันนี้ AIS The StartUp มีตัวช่วยในการวางแผนธุรกิจแบบเบื้องต้นที่ไม่เสียเวลาและไม่ยุ่งยากมาฝากกัน สิ่งนี้เรียกว่า BMC (Business Model Canvas) คือการย่อ Business Plan ที่หนาเป็นปึกๆ มาไว้ในกระดาษเพียงแผ่นเดียวนั่นเอง...

คุณค่าของสินค้าและบริการที่นำเสนอ?

สินค้าและบริการของเรามีอะไรดี และดีอย่างไร? ตอบคำถามให้ได้ว่า
1. สิ่งที่ทำเป็นสิ่งใหม่ไม่เคยมีใครทำมาก่อนหรือเปล่า
2. เป็นสิ่งที่เคยมีมาก่อนหน้านี้แล้วแต่เราเอามาพัฒนาให้มันดีขึ้น?
3. ถ้านำของเก่ามาพัฒนาใหม่ มีข้อแตกต่างอย่างไรในตลาด?

กลุ่มลูกค้าเป้าหมายของเราคือใคร?

เริ่มจากการ Segments กลุ่มลูกค้าให้ลึก ละเอียด เพื่อหากลุ่มเป้าหมายที่มีแนวโน้มจะมาใช้ Product ของเราให้มากที่สุด อย่าแบ่งกว้างมากเพราะจะทำให้กลุ่มเป้าหมายไม่ชัดเจน ซึ่งสามารถพิจารณาได้จากคู่แข่งที่มีสินค้าหรือบริการใกล้เคียงกับเราและมีกลุ่มใกล้เคียงกัน

กิจกรรมหลักของธุรกิจ?

ต้องระบุให้ได้ว่าธุรกิจของเราทำอะไร มีหน้าที่หลักและเกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์ยังไง

ทรัพยากรที่มีอยู่แล้ว?

ไม่ว่าจะบุคลากร หรือสิ่งที่มีอยู่ ย้ำว่า “มีอยู่แล้ว” ทั้งก่อนเริ่มต้นธุรกิจและขณะกำลังดำเนินธุรกิจมีอะไรแล้วบ้าง จึงจะคิดขั้นตอนต่อไปว่าบริหารอย่างไรให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด

พันธมิตรหลัก?

การหาพันธกิจถือว่าเป็นเรื่องที่ดีสำหรับการทำธุรกิจ Startup หาให้ได้ว่าใครที่เป็น Partner กับเรา? แน่นอนเราไม่สามารถบริหารจัดการงานได้ทั้งหมด ในส่วนนี้ จึงต้องมีการหา Partner ซึ่งเข้ามาช่วยในส่วนงานที่เราไม่สามารถทำได้นั่นเอง เพื่อที่จะได้เข้าใกล้เป้าหมายของธุรกิจมากยิ่งขึ้น

ช่องทางเข้าถึงลูกค้า?

หลังจากที่ทราบแล้วว่าลูกค้ากลุ่มเป้าหมายเป็นใคร ต้องระบุได้ว่าช่องทางที่เราจะนำเสนอ Product ของเราให้เข้าถึงลูกค้าทั้งการสื่อสาร กับลูกค้าและการจัดจำหน่ายคืออะไรบ้าง มีวิธีอย่างไร?

ความสัมพันธ์กับลูกค้า?

ต้องสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้าเพราะอะไร?
เพราะการขายของครั้งแรกยากที่สุด แต่การที่จะให้ลูกค้าที่ซื้อแล้วเกิดความผูกพันและกลับมาซื้ออีกนั้นยากกว่า เพราะฉะนั้นคุณจะมีบริการอะไรเพื่อสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้าได้ อาจลองพิจารณาถึงโปรแกรม Loyalty ที่เข้ากับสินค้าหรือบริการของคุณ

รูปแบบของรายได้?

หัวข้อที่สำคัญที่สุดสำหรับการทำธุรกิจ นั่นคือแหล่งที่มาของรายได้ว่าธุรกิจเรามีรายได้มาจากไหนบ้าง เช่น หากรายได้มาจากการระดมทุน จึงเป็นเรื่องที่สำคัญมากในการระบุว่ารายได้นั้นมาจากการเก็บเงินส่วนไหน? หรือหามาได้ด้วยวิธีการอะไร?

ต้นทุนธุรกิจ

ต้องระบุว่าต้นทุนที่เราต้องจ่ายให้กับสิ่งสำคัญๆ มีอะไรบ้างไม่ว่าจะเป็น ต้นทุนเกี่ยวกับ Product ที่เราทำ หรือบริการที่นำมา Support product ของเรา

ข้อมูลเบื้องต้นทั้งหมดนี้เป็นเพียงเกร็ดความรู้เล็กๆ น้อยๆ ของ Business Model ที่เหล่า Startup หน้าใหม่ควรศึกษาเอาไว้ ก่อนที่จะเริ่มลงมือทำธุรกิจทาง AIS The StartUp หวังว่า Startup ไทยทุกคนจะสามารถบริหารจัดการวางแผนธุรกิจ แล้วนำมาพัฒนาไอเดียต่อยอดความคิดนำเทคโนโลยีมาปรับใช้ เพื่อความสมบูรณ์ของธุรกิจ และขอเป็นส่วนหนึ่งในการสนับให้ทุกท่านประสบความสำเร็จไปด้วยกัน

บทความโดย
AIS The StartUp